서촌은 북촌과 함께 서울의 대표적인 한옥 마을로 꼽히는 지역이다. 그중 서울시와 종로구가 운영하는 서촌 내 공공 한옥들은 전통 주거 문화 체험은 물론 다채로운 문화 예술 프로그램에도 참여할 수 있어 서촌을 대표하는 새로운 핫플레이스로 떠오르는 중이다.
Seochon, cùng với Bukchon, được xem là một trong những ngôi làng hanok tiêu biểu của thủ đô Seoul. Trong đó, những ngôi nhà hanok công cộng ở Seochon do chính quyền thành phố Seoul và quận Jongno-gu quản lý đang nổi lên như một địa điểm hấp dẫn, mới lạ đại diện cho vùng Seochon vì tại nơi đây, mọi người có thể tham gia trải nghiệm văn hóa cư trú truyền thống cũng như các chương trình nghệ thuật văn hóa đa dạng khác.
서촌라운지의 안마당 전경. 2층 구조의 한옥을 개조한 서촌라운지는 아파트 등 현대식 라이프스타일에 익숙해진 시민들에게 한옥의 주거문화를 오감으로 경험할 수 있도록 구성되었다. Toàn cảnh sân trong của Seochon Lounge. Nhà hanok hai tầng Seochon Lounge đã được cải tạo và tân trang lại, cho phép những người đã quen với lối sống hiện đại như căn hộ có thể trải nghiệm văn hóa cư trú hanok bằng cả năm giác quan. ⓒ Ủy ban Thành phố Seoul - 서울시청
서촌의 한옥들은 대부분 근대기에 양산된 ‘도시형 한옥’이다. 1920~30년대 주로 지어진 도시형 한옥은 급속한 도시화 과정에서 인구 과밀 현상을 겪고 있던 경성(京城, 현재의 서울)의 주거 문제를 해결하기 위해 생겨났다. 당시 부동산 개발업자들은 토지를 매입해 필지를 잘게 쪼갠 뒤 소형 한옥을 지어 대량 공급했다.
Những ngôi nhà hanok ở Seochon phần lớn là “hanok kiểu đô thị” được xây dựng trong thời hiện đại. hanok kiểu đô thị được xây dựng chủ yếu vào những năm 20, 30 của thế kỷ XX nhằm để giải quyết vấn đề cư trú lúc bấy giờ ở Gyeongseong (nay là Seoul), nơi đang phải đối mặt với tình trạng đông dân trong quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Vào thời điểm ấy, các nhà phát triển bất động sản đã mua các mảnh đất và chia thành nhiều lô nhỏ, sau đó tiến hành xây dựng những ngôi nhà hanok nhỏ và cung cấp với số lượng lớn.
도시형 한옥은 가운데 마당을 중심으로 대문과 방들이 ㅁ자 형태로 연결된 구조이다. 전통 한옥에 비해 규모나 구조가 간소화된 대신 장식적인 요소가 많아지고, 재료에서도 유리나 벽돌 등 근대적인 소재가 사용되었다. 또한 점차 달라지는 생활 양식을 반영해 부엌과 화장실을 신식으로 고치는 등 개량되었다.
Hanok kiểu đô thị có cấu trúc gồm sân giữa làm trung tâm, các phòng và cổng chính được nối với nhau như hình dáng của chữ “mi-eum” (ㅁ). So với hanok truyền thống, kiểu nhà này có quy mô và cấu trúc đơn giản hơn nhưng lại được trang trí cầu kỳ hơn và sử dụng vật liệu xây dựng hiện đại hơn như kính và gạch. Ngoài ra, nhà bếp và nhà vệ sinh cũng được cải tiến, tân trang theo kiểu mới để phản ánh lối sinh hoạt đã dần dần thay đổi.
하지만 도시형 한옥에도 한옥 특유의 정취는 여전히 남아 있다. 많은 이들이 일상에서 벗어나 하룻밤이라도 특별함을 누리고자 한옥 스테이를 찾는 이유다. 그러나 한옥 스테이는 만만치 않은 가격 때문에 부담이 큰 게 사실이다. 이에 서울시와 종로구에서는 공공 자금으로 한옥을 매입해 일반에 개방하고, 한옥 체험을 할 수 있는 기회를 제공하고 있다.
Tuy nhiên, những ngôi nhà hanok kiểu đô thị vẫn lưu giữ bầu không khí của ngôi nhà hanok xưa. Đó là lý do tại sao mà nhiều người tìm đến hanok stay (tạm dịch: dịch vụ nghỉ qua đêm trong hanok) để thoát khỏi cuộc sống thường nhật và tận hưởng sự đặc biệt dù chỉ là một đêm. Nhưng có một sự thật rằng lưu trú ở hanok là một gánh nặng vì giá cả không hề rẻ. Do đó, chính quyền thành phố Seoul và quận Jongno-gu đã mua lại những ngôi nhà hanok bằng ngân sách công nhằm mở cửa và tạo cơ hội cho tất cả mọi người có thể trải nghiệm nơi này.
서촌에도 상촌재(Sangchonjae, 上村齋), 홍건익 가옥(Hong Geon-ik House, 洪建翊 家屋), 서촌라운지(Seochon Lounge) 같은 공공 한옥이 있어 지역 주민들과 서촌 방문객들이 즐겨 찾고 있다. 이들 공공 한옥에서는 전통 주거 문화를 경험할 수 있을 뿐 아니라, 공예 체험이나 미술 작품 전시 등 색다른 문화 예술 프로그램도 즐길 수 있다.
Ở Seochon có các ngôi nhà hanok công cộng như Sangchonjae, Hong Geon-ik House và Seochon Lounge, nơi đang được người dân địa phương lẫn các du khách tham quan khi đến vùng Seochon đặc biệt yêu thích và tìm đến. Đến với những ngôi nhà hanok công cộng này, không chỉ được đắm mình, trải nghiệm trong không gian sống truyền thống mà còn được tham gia và thưởng thức các hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc như làm đồ thủ công mỹ nghệ, xem triển lãm mỹ thuật,...
서촌에는 근대화 과정을 거치면서 형성된 도시형 한옥이 밀집해 있다. 언뜻 보기에는 전통 한옥과 유사해 보이지만 형태와 재료, 구축 방식 등에서 차이가 난다. 유리와 벽돌, 타일, 함석 등 근대적 재료를 사용하는 한편 장식적 측면이 매우 강화되었다는 점이 도시형 한옥의 특징이다. Ở Seochon tập trung các hanok kiểu đô thị được hình thành qua quá trình hiện đại hóa. Thoạt nhìn, nó trông giống như hanok truyền thống nhưng hình thức, vật liệu và phương pháp xây dựng có sự khác biệt. Sử dụng các vật liệu hiện đại như kính, gạch viên, gạch men, thiếc và xem trọng phương diện trang trí là đặc trưng của hanok kiểu đô thị. ⓒ 최태원(Choi Tae-won, 崔兌原)
전통 한옥의 미 - Nét đẹp của hanok truyền thống
상촌재는 오랫동안 방치된 경찰청 소유의 폐가를 종로구가 2013년에 매입해 복원한 후 2017년부터 일반에 개방한 공간이다. 19세기 말 전통 한옥 방식으로 조성된 이곳은 온돌 문화를 비롯해 한국 전통 가옥의 구조를 살펴볼 수 있는 전시장으로 활용된다. 안마당과 사랑마당이 지형의 흐름에 따라 자연스럽게 위계를 지니며, 이들 마당을 중심으로 안채와 사랑채, 행랑채가 서로 유기적 관계를 맺고 있다. 그래서 상촌재는 한옥 건축을 공부하는 사람들이 많이 찾는다. 2017년에 국토교통부의 < 대한민국 공공건축상 >을, 2018년에는 문화체육관광부의 < 대한민국 공간문화대상 >을 받았다.
Sangchonjae vốn là một tòa nhà bỏ hoang thuộc sở hữu Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc. Vào năm 2013, quận Jongno-gu đã mua lại và phục dựng, sau đó mở cửa cho công chúng tham quan từ năm 2017. Được xây dựng theo phong cách nhà hanok truyền thống vào cuối thế kỷ XIX, Sangchonjae trở thành nhà mẫu để khám phá văn hoá ondol và cấu trúc nhà ở truyền thống của Hàn Quốc. Sân trong và sân phòng khách được sắp xếp phân cấp một cách tự nhiên theo địa hình. Anchae (khu nhà biệt lập), sarangchae (khu nhà dành cho khách) và haengnangchae (không gian mở) được bố trí xung quanh sân khu nhà biệt lập và sân của khu nhà dành cho khách, có mối quan hệ hữu cơ với nhau. Vì vậy, Sangchonjae là một điểm đến phổ biến của những ai nghiên cứu kiến trúc hanok. Vào năm 2017, nơi đây đã nhận được giải thưởng “Kiến trúc Công cộng Hàn Quốc” của Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng và Giao thông vận tải Hàn Quốc. Vào năm 2018, địa điểm này lại tiếp tục nhận được giải thưởng “Văn hoá Không gian Hàn Quốc” của Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch Hàn Quốc.
상촌재의 매력은 건축물뿐 아니라 풍성한 문화 예술 프로그램에도 있다. 이곳은 한옥·한복·전통 공예·세시 풍속과 관련한 프로그램들을 운영한다. 일회성 체험 행사뿐 아니라 전문 교육 프로그램도 탄탄하게 갖추고 있다. 또한 젊은 예술가들을 발굴해 주기적으로 전시회도 개최한다. 상촌재는 시민들에게 문화 향유의 기회를 폭넓게 제공하기 때문에 연간 평균 약 2만 명이 방문하는 서촌의 인기 장소로 자리매김했다.
Sức hấp dẫn của Sangchonjae không chỉ dừng lại ở kiến trúc độc đáo mà còn ở sự đa dạng của các chương trình văn hoá nghệ thuật. Nơi đây thường hay tổ chức các hoạt động liên quan đến hanok, hanbok, thủ công truyền thống và phong tục theo mùa. Đặc biệt, không chỉ có các sự kiện trải nghiệm một lần mà còn có các chương trình đào tạo chuyên sâu. Bên cạnh đó các buổi triển lãm được tổ chức thường xuyên để tìm kiếm các nghệ sĩ trẻ tuổi. Chính vì Sangchonjae mang đến nhiều cơ hội thưởng thức văn hoá cho công chúng nên địa điểm này đã trở thành một địa điểm nổi tiếng của vùng Seochon, thu hút khoảng 20.000 lượt khách du lịch mỗi năm.
서촌의 공공 한옥 중 하나인 상촌재에서는 시민들을 대상으로 전통문화를 직접 체험할 수 있는 프로그램들을 운영한다. 사진은 그중 하나인 ‘전통 의식주 교육’ 현장으로, 한복을 갖춰 입은 어린이들이 예절 교육을 받고 있다. Sangchonjae, một trong những hanok công cộng ở Seochon, mang đến cho người dân các chương trình trực tiếp trải nghiệm văn hóa truyền thống. Ảnh chụp chương trình “Giảng dạy về cách ăn, mặc, ở truyền thống”. Trong ảnh là trẻ em mặc hanbok đang được hướng dẫn thực hiện lễ nghi. ⓒ 종로문화재단(Jongno Foundation for Arts & Culture)
근대적 절충 양식 - Phong cách chiết trung hiện đại
1930년대 지어진 홍건익 가옥은 전통 방식과 근대적 양식이 절충된 민가 건축물이다. 서울에 남아 있는 한옥 중 우물과 빙고(氷庫)까지 갖춘 몇 안 되는 집이다. 홍건익은 상인으로 알려져 있으나 자세한 기록은 남아 있지 않다. 얕은 구릉 위에 지어진 이 집은 자연 지형을 그대로 살려 안채와 사랑채, 행랑채 등 각 건물을 독립적으로 배치했는데, 이러한 구조는 전통 한옥 양식의 전형적 특징이다. 반면에 대청에 설치한 유리문과 처마의 차양은 근대기 한옥의 변화상을 잘 보여준다. 건축적 가치를 인정받아 서울특별시 민속문화유산으로 지정되었다.
Hong Geon-ik House được xây dựng vào những năm 1930, là tòa kiến trúc kết hợp giữa phong cách truyền thống và hiện đại. Trong số những ngôi nhà hanok còn lại ở Seoul, đây là một trong số ít ngôi nhà có giếng và thậm chí là hầm băng. Hong Geon-ik được biết đến là một thương gia, tuy nhiên không có hồ sơ ghi chép cụ thể nào được lưu giữ. Được xây dựng trên một ngọn đồi nông, ngôi nhà này đã tận dụng địa hình tự nhiên và bài trí các không gian kiến trúc gồm anchae, sarangchae và haengrangchae một cách độc lập. Cấu trúc này là nét đặc trưng điển hình của phong cách hanok truyền thống. Trái lại, cửa kính được lắp ở sảnh chính và phần đuôi mái cheoma (phần cong của mái nhà hanok) đã khắc họa rõ nét sự thay đổi của hanok trong thời kỳ hiện đại. Hong Geon-ik House đã được công nhận là di sản văn hóa dân gian của thành phố Seoul để tôn vinh giá trị kiến trúc của nó.
홍건익 가옥은 2011년 서울시가 매입해 보수 공사를 진행하였고, 2017년 공공 한옥으로 개방되었다. 이곳에서는 방문객을 대상으로 도슨트 프로그램을 운영한다. 그중 서촌을 산책하며 곳곳에 자리한 문화유산에 대한 설명을 듣는 프로그램이 인기다. 조선 시대의 화가 정선(Jeong Seon)이 남긴 화첩 < 장동팔경첩(Album of Eight Scenic Sites of Jang-dong in Seoul) >의 배경을 방문해 과거의 흔적을 더듬어보는 프로그램이 대표적이다.
Hong Geon-ik House được thành phố Seoul mua vào năm 2011, trải qua quá trình tu sửa và cải tạo, đến năm 2017, nơi này chính thức mở cửa như những ngôi nhà hanok công cộng. Hong Geon-ik House tổ chức chương trình thuyết minh du lịch dành cho du khách. Trong đó, chương trình đi dạo quanh Seochon và lắng nghe thuyết minh về các di sản văn hóa thì rất được yêu thích. Điển hình là chương trình lần theo dấu vết lịch sử ở vùng đất này bằng việc đến tham quan bối cảnh Jangdong bát cảnh thiếp (tạm dịch: chuỗi tranh tám cảnh đẹp Jangdong) của họa sĩ Jeong Seon (Trịnh Thiện) thời Joseon để lại.
홍건익 가옥의 또 다른 매력은 시즌별 문화 행사다. 여름밤에는 전통차를 즐기는 다회를, 추석에는 송편을 빚는 행사를 운영하는 등 계절과 시기에 따라 다양한 프로그램을 제공한다. 침선, 옻칠, 도예 등 공예 프로그램은 지역 예술가나 크리에이터들과 함께한다는 점에서 더욱 뜻깊다.
Một điểm thu hút khác của Hong Geon-ik House là các sự kiện văn hóa theo mùa. Nơi đây mang đến nhiều chương trình khác nhau tùy theo mùa và thời điểm trong năm, chẳng hạn như thưởng thức trà truyền thống vào những đêm mùa hè, hay sự kiện làm songpyeon (một loại bánh làm từ bột gạo, nặn thành hình nửa mặt trăng có nhân vừng, đậu, đậu đỏ) vào Tết Trung thu. Các chương trình thủ công mỹ nghệ như thêu thùa, sơn mài, gốm sứ càng trở nên có ý nghĩa hơn khi cùng các nghệ nhân địa phương và các nhà sáng tạo thực hiện.
2022년 12월부터 2023년 1월까지 진행된 홍건익 가옥 특별전 < 집의 사물들 - 삶의 품행 > 전시 모습. 오우르(OUWR) 등 과거와 현재를 잇는 공예가들의 다양한 작업을 소개한 전시다. Hình ảnh buổi triển lãm đặc biệt của Hong Geon-ik House Đồ vật trong nhà – Ứng xử trong cuộc sống được tổ chức từ tháng 12 năm 2022 đến tháng 01 năm 2023. Triển lãm đã giới thiệu nhiều tác phẩm của các nghệ nhân, những người kết nối quá khứ và hiện tại, chẳng hạn như OUWR DESIGN HOUSE. ⓒ 홍건익 가옥, 오우르(OUWR)
전통과 현대의 연결 - Kết nối giữa truyền thống và hiện đại
서촌라운지는 서울시가 추진 중인 한옥 정책의 일환으로 2023년 10월 오픈한 복합 문화 공간이다. 한옥 내부를 현대적으로 리모델링한 이곳은 기획 전시가 열리는 1층과 방문자의 휴식 공간으로 활용되는 2층으로 이루어져 있다.
Seochon Lounge là một không gian văn hóa phức hợp được khai trương vào tháng 10 năm 2023 như một phần trong chính sách hanok đang được thành phố Seoul thúc đẩy. Thiết kế hanok bên trong Seochon Lounge được tu sửa thành không gian hiện đại, gồm tầng một là nơi tổ chức các cuộc triển lãm đặc biệt và tầng hai là không gian nghỉ ngơi dành cho khách tham quan.
서촌라운지는 회화, 공예, 건축 등 여러 분야의 창작자들이 활발하게 활동하는 서촌 지역의 문화적 맥락을 고려한 콘텐츠를 주로 제공한다. 특히 국가와 세대를 초월한 라이프스타일 콘텐츠에 초점을 두고 있다. 개관 기념 전시 < 독일 바우하우스×전통 공예, 음미하는 서재(Bauhaus×Korea Craft Design) >는 바우하우스 양식을 대표하는 가구와 국내 공예가들의 작품이 어우러진 전시로, 이 공간의 성격과 지향점을 단적으로 말해 준다. 올해에도 스위스 로잔예술대학 산업디자인과 학생들과 국내 조명 브랜드 아고(AGO)의 협업 전시가 열리는 등 국내와 해외, 전통과 현대를 연결하는 프로그램이 꾸준히 개최되었다.
Seochon Lounge chủ yếu cung cấp các hoạt động văn hóa của khu vực Seochon, nơi diễn ra hoạt động văn hóa sôi nổi của các tác giả trên nhiều lĩnh vực hội họa, thủ công và kiến trúc. Đặc biệt nơi đây tập trung vào phong cách sống xuyên quốc gia và thế hệ. Triển lãm kỷ niệm khai trương “Bauhaus × Korea Craft Design” đã nêu rõ tính chất và hướng đi của không gian văn hóa này qua sự kết hợp giữa nội thất tiêu biểu cho phong cách Bauhaus và tác phẩm của những nghệ nhân Hàn Quốc. Các chương trình liên kết trong nước và quốc tế, truyền thống và hiện đại được tổ chức thường xuyên trong năm nay, trong đó có triển lãm hợp tác giữa sinh viên khoa Thiết kế công nghiệp của Trường Đại học Nghệ thuật Lausanne, Thụy Sĩ và thương hiệu đèn AGO, Hàn Quốc.
서촌라운지는 전시 프로그램 외에도 티 소믈리에와 함께하는‘계절 차[茶]회(Global Seasonal Tea-Talk)’가 유명하다. 우리나라 차뿐 아니라 다른 나라의 전통 차를 마시며 비교해 보는 시간도 있어, 예약이 금세 매진될 정도로 인기가 높다.
Ngoài các chương trình triển lãm, Seochon Lounge còn nổi tiếng với chương trình “Trà đạo theo mùa” cùng với chuyên gia tư vấn trà. Đến với chương trình sẽ được thưởng thức và so sánh trà truyền thống không chỉ của Hàn Quốc mà còn của các quốc gia khác. Chương trình này được yêu thích đến nỗi đặt trước nhanh chóng cháy vé.
한옥은 시간이 흐르면서 그 구조와 형태가 조금씩 변화하고 있지만, 특유의 고즈넉한 정취는 여전하다. 현대인의 삶과 문화에도 영감을 준다. 서촌의 공공 한옥들이 제공하는 프로그램들은 서촌을 즐기는 또 다른 방법이다.
Cấu trúc và hình dáng của hanok đang dần thay đổi theo thời gian, nhưng bầu không khí và không gian yên tĩnh, độc đáo của nó vẫn còn đó, mang lại nguồn cảm hứng cho cuộc sống và văn hóa của người hiện đại. Các chương trình hay sự kiện do hanok công cộng ở Seochon mang đến cũng là một cách khác để thưởng thức Seochon.
서촌라운지의 인기 프로그램인 계절 차회에서 한 참가자가 차를 음미하고 있다. 티 소믈리에의 설명을 들으며 차에 대한 이해를 높일 수 있는 이 프로그램은 외국인을 위한 차 모임이 따로 운영된다. Người tham gia đang thưởng thức trà tại chương trình “Trà đạo theo mùa” nổi tiếng của Seochon Lounge. Đến với chương trình này, người tham gia có thể nâng cao hiểu biết về trà qua lời giải thích từ chuyên gia tư vấn, đồng thời chương trình tổ chức riêng buổi gặp gỡ về trà dành cho người nước ngoài. ⓒ Seochon Lounge - 서촌라운지
박초롱(Park Cho-rong) 딴짓출판사 대표
Park Cho-rong – Giám đốc Nhà xuất bản DDANZIT
Dịch. Trần Ngọc Thủy Tiên
0 Comment: