수십 년 전 미디어 아트는 그것이 무엇인지부터 설명해야 하는 낯선 개념이었고, 예술 분야에서 변방에 위치했다. 그러나 기술 발전과 더불어 어느새 미디어 아트는 문화예술의 중심부에 서 있다. 이 장르가 주류가 되기까지 단지 첨단 기술만이 필요했던 것은 아니다. 세상을 이해하는 새로운 시각으로서 미디어 아트의 가능성을 탐색해 온 각계각층의 노력이 한국 미디어 아트의 오늘을 만들었다.
Hàng chục năm trước đây, nghệ thuật truyền thông vẫn còn là một khái niệm xa lạ cần được giải thích xem đó là gì, và nằm ngoài phạm vi của lĩnh vực nghệ thuật. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của công nghệ, nghệ thuật truyền thông bỗng chốc đã trở thành trung tâm của văn hóa nghệ thuật. Cho đến trước khi loại hình này trở thành xu hướng chủ đạo, không phải chỉ cần có công nghệ tiên tiến là được. Chính những nỗ lực của mọi tầng lớp xã hội trong việc khám phá tiềm năng của nghệ thuật truyền thông như một góc nhìn mới để hiểu về thế giới đã tạo nên nền nghệ thuật truyền thông của Hàn Quốc ngày hôm nay.
택배 서비스 회사에 다니는 한 여성이 또 다른 자신과 만나면서 벌어지는 이야기를 담았다. 김아영(Ayoung Kim, 金雅瑛)은 주로 이주와 난민, 자본주의의 모순 등을 주제로 삼아 영상, VR, 퍼포먼스 등 다양한 매체를 통해 풀어내는 미디어 아티스트이다.
Nội dung câu chuyện kể về một người phụ nữ làm việc tại một công ty dịch vụ giao hàng tận nơi đã gặp gỡ bản thể khác của chính mình. Kim A-young là nghệ sĩ truyền thông chuyên khai phá những chủ đề về sự di cư, người tị nạn và những mâu thuẫn của chủ nghĩa tư bản thông qua các phương tiện truyền thông đa dạng như video, VR, trình diễn.
올해 6월, 오스트리아에서 반가운 소식이 들려왔다. 미디어 아트 분야에서 높은 인지도와 영향력을 지닌 페스티벌인 아르스 일렉트로니카(Ars Electronica)에서 김아영 작가가 < 딜리버리 댄서의 구(Delivery Dancer’s Sphere) > 로 골든 니카상을 받은 것이다. 이 상은 1987년 신설된 국제 경쟁 부문인 ‘프리 아르스 일렉트로니카(Prix Ars Electronica)’의 대상 격으로 한국인으로서는 첫 수상이기에 의미가 한결 더했다.
Tháng 6 năm nay, một tin vui đã đến từ nước Áo. Tại Ars Electronica, một lễ hội có độ nhận diện và tầm ảnh hưởng cao trong lĩnh vực nghệ thuật truyền thông, nghệ sĩ Kim Ayoung đã nhận giải thưởng Golden Nica với tác phẩm “Quả cầu của vũ công giao hàng” (Delivery Dancer’s Sphere). Giải thưởng này còn có ý nghĩa hơn cả khi nó là lần đầu tiên một người Hàn Quốc nhận được giải đặc biệt của “Prix Ars Electronica” – một cuộc thi cạnh tranh quốc tế được tạo ra vào năm 1987.
비슷한 시기, 강이연 작가는 예거 르쿨트르(JAEGER-LECOULTRE)가 진행하는 ‘메이드 오브 메이커스(Made of Makers)’에 선정되었다. 190년 역사를 지닌 시계 브랜드 예거 르쿨트르가 주목받는 창작자 및 장인들과 협력해 진행하는 행사다. 그녀는 올해 주제였던 ‘황금비율’에 대해 < 오리진(Origin) > 이라는 작품으로 응답했는데 아시아 작가가 선정되기는 처음이었다.
Cùng thời điểm đó, nghệ sĩ Kang Yiyun cũng được chọn vào dự án “Made of Makers” do Jaeger-LeCoultre điều hành. Đây là chương trình hợp tác với các nhà sáng tạo và nghệ nhân nổi tiếng của Jaeger-LeCoultre - thương hiệu đồng hồ có lịch sử 190 năm. Cô đã đáp lại chủ đề “Tỷ lệ Vàng” năm nay bằng một tác phẩm mang tên “Khởi nguồn” (Origin), và đây cũng là lần đầu tiên một tác giả châu Á được lựa chọn.
최근 들어 한국의 미디어 아트 작가들이 전 세계적으로 주목받는 사례가 많아지고 있다. 이는 하루아침에 갑작스레 일어난 일은 아니다. 생소한 분야였던 미디어 아트를 개척한 선구자들을 비롯해 창작자들을 체계적으로 지원한 조력자들이 있었기에 가능했다. 이들이 일구어 낸 토대는 오늘날 젊은 작가들에게 영감의 원천이자 창작을 위한 밑거름이 되고 있다.
Dạo gần đây, ngày càng có nhiều trường hợp các nghệ sĩ nghệ thuật truyền thông của Hàn Quốc nhận được sự chú ý trên toàn thế giới. Đây không phải là chuyện bất ngờ chỉ sau một đêm. Điều này có thể xảy ra là nhờ vào những người đã tiên phong khai phá nghệ thuật truyền thông - một lĩnh vực vốn từng rất xa lạ, và những trợ thủ đắc lực đã hỗ trợ cho các nhà sáng tạo một cách có hệ thống. Nền móng mà họ xây dựng nên vừa là nguồn cảm hứng, vừa là nền tảng sáng tạo cho các nghệ sĩ trẻ ngày nay.
선구자들 - Những người tiên phong
< 무제(TV 돌탑) > . 박현기. 1980. TV, 돌 17조각. 가변 크기. Không tên (Tháp đá TV). Park Hyun-ki. 1980. TV, 17 mẩu đá. Kích thước ngẫu nhiên. ‘한국적인 비디오 아트의 선구자’라 일컬어지는 박현기의 대표작 중 하나이다. 자연과 인공, 실재와 허구의 이분법적 경계를 구조화한 작품이다. Đây là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Park Hyun-ki, nghệ sĩ được mệnh danh là “người tiên phong trong nghệ thuật video Hàn Quốc”. Tác phẩm đã tổng thể hóa nên những ranh giới phân chia giữa tự nhiên và nhân tạo, giữa thế giới thực tại và hư cấu. 부산시립미술관 제공 - Cung cấp bởi Bảo tàng Nghệ thuật Busan
< 칭기즈 칸의 복권 > . 백남준. 1993. CRT TV 모니터 1대, 철제 TV 케이스 10대, 네온관, 자전거, 잠수 헬멧, 주유기, 플라스틱관, 망토, 밧줄, 단채널 비디오, 컬러, 무음, LD. 217 × 110 × 211 cm. Sự trở lại của Thành Cát Tư Hãn. Nam June Paik. 1993. 1 màn hình TV CRT, 10 vỏ TV bọc thép, ống neon, xe đạp, mũ lặn, trụ bơm xăng, ống nhựa, áo choàng, dây thừng, video đơn kênh, màu sắc, chế độ im lặng, LD. 217 × 110 × 211cm.
동양과 서양을 연결했던 과거의 실크 로드가 현대에는 광대역 전자 고속도로로 대체된 상황을 형상화한 작품이다. Tác phẩm này tượng trưng cho thực trạng Con đường tơ lụa nối liền phương Đông và phương Tây trong quá khứ đã được thay thế bằng đường cao tốc điện tử băng thông rộng ở thời hiện đại. ⓒ Nam June Paik Estate, 백남준아트센터 제공 - Di sản của Nam June Paik, cung cấp bởi Trung tâm Nghệ thuật Nam June Paik
미디어 아트 분야에서 누구보다 새로운 상상력으로 영향을 준 작가를 꼽는다면 단연 백남준(Nam June Paik, 白南準)일 것이다. 그는 독일에서 유럽 철학과 현대 음악을 공부하며 동시대 전위 예술가들과 교류하는 과정에서 새로운 미디어를 이용한 예술에 관심을 가졌다. 그것을 세상에 드러낸 것이 독일 부퍼탈 갤러리 파르나스에서 선보였던 < 음악의 전시 - 전자 텔레비전(Exposition of Music — Electronic Television) > (1963)이다. 그는 이 전시를 시작으로 미디어 아티스트의 길을 모색하기 시작했고, 스스로 TV를 조작하고 영상을 만드는 행위를 통해 일방적 정보 송출과 수용이라는 매스미디어가 가진 독점적 위계를 무너뜨렸다.
Nếu chọn ra một nghệ sĩ có tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực truyền thông hơn bất cứ ai khác với trí tưởng tượng mới mẻ thì đó chắc chắn sẽ là Nam June Paik. Ông từng học triết học châu Âu và âm nhạc hiện đại tại Đức, bên cạnh đó cũng bắt đầu quan tâm đến nghệ thuật sử dụng phương tiện truyền thông mới trong quá trình giao lưu với các nhà nghệ thuật tiên phong cùng thời. Ông đã bộc lộ điều đó với thế giới thông qua Triển lãm Âm nhạc - TV điện tử (Exposition of Music - Electronic Television, 1963) tại Phòng Trưng bày Galerie Parnas ở Wuppertal, Đức. Khởi đầu với buổi triển lãm này, ông đã chính thức theo đuổi con đường trở thành một nghệ sĩ truyền thông, và thông qua việc tự mình chế tạo TV cũng như làm video, ông đã phá vỡ thế độc quyền của các phương tiện thông tin đại chúng chỉ truyền và nhận thông tin một chiều.
이후 그는 비디오 영상과 조각, 설치를 결합했고 비디오 신시사이저(synthesiser)라는 그만의 독창적인 이미지-영상 리믹스 기계를 개발하는 한편 음악과 신체를 연결하는 작업 같은 독보적 행보를 지속했다. 이러한 과정에서 그는 인간과 기계가 공존하며 상호 영향 관계를 가진 사이버네틱 세계를 예견했다. 또한 다자간 소통과 연결을 시도하는 디지털 커뮤니케이션 상황에 대해서 연구했는데, 이를 작품으로 승화시키며 자연과 기술의 공존, 동양과 서양의 문화 융합을 이루어 냈다. 조지 오웰의 『1984년』에 나오는 디스토피아적 미래 예견을 풍자하며, 뉴욕과 파리를 연결한 인공위성 생중계 TV 쇼 < 굿모닝 미스터 오웰 > 이 송출되던 바로 그 순간 말이다. 그의 활동과 선언은 예언에 가까운 예측이었지만, 미래와 명백한 접점을 만들었기에 지금까지도 소환되며 계속 이야기된다.
Kể từ đó, ông ấy đã kết hợp các cảnh quay video, điêu khắc và nghệ thuật sắp đặt, phát triển nên một cỗ máy phối lại những hình ảnh - video độc đáo của riêng mình được gọi là synthesiser (tạm dịch: bộ tổng hợp video) và bên cạnh đó, tiếp tục các bước đi nổi bật của bản thân trong việc kết nối âm nhạc và cơ thể. Trong quá trình này, ông đã dự đoán được về một thế giới cybernetic (tạm dịch: điều khiển học) nơi con người và máy móc cùng tồn tại và có quan hệ tác động ảnh hưởng lẫn nhau. Ngoài ra, ông còn nghiên cứu về tình hình truyền thông kỹ thuật số nhằm thử nghiệm giao tiếp và kết nối đa phương. Bằng cách thăng hoa chúng thành những tác phẩm, sự tồn tại song hành giữa tự nhiên và công nghệ cũng như sự dung hòa giữa văn hóa phương Đông và phương Tây đã được tạo nên. Đó cũng chính là thời điểm Good Morning Mr. Orwell, một chương trình truyền hình vệ tinh trực tiếp kết nối New York và Paris được phát sóng, nhằm châm biếm những dự đoán tương lai mang tính chất phản địa đàng trong tác phẩm “1984” của George Orwell. Mặc dù những hoạt động và tuyên bố của ông là sự dự đoán gần giống với tiên tri, nhưng chúng vẫn được gợi nhớ và nhắc lại cho đến tận bây giờ vì đã tạo nên một tiếp điểm rõ ràng với tương lai.
한편 1970년대 국내 비디오 아트의 개척자 중 하나인 박현기(Park Hyun-ki, 朴炫基)는 백남준과는 다른 방식으로 TV를 활용했다. 그는 TV를 돌이나 나무 같은 자연물과 함께 쌓는 설치 작업을 보여 줬다. TV 화면에는 돌이나 나무가 송출되며 현실과 가상이 연결되는 상황을 연출했다. 이를 통해 그는 ‘실재’가 무엇인지 질문을 던지며 우리의 인식과 지각을 확장했다. 주목할 점은 그가 ‘쌓기’라는 한국의 전통적 축조 방식, 즉 건축적 방법론을 접목했다는 것이다. 여기에는 문명과 자연이라는 두 매체 간 충돌을 통해 새로움을 주고 환기시키는 전략이 내재한다. 이러한 시각은 오늘날의 미디어 아트에서도 여전히 유효하다.
Mặt khác, Park Hyun-ki, một trong những người tiên phong trong lĩnh vực video art (tạm dịch: nghệ thuật thu và phát hình ảnh động) trong nước vào những năm 1970, lại sử dụng TV theo một phương thức khác với Nam June Paik. Ông đã cho thấy những tác phẩm sắp đặt mà trong đó TV và các vật thể tự nhiên như đá hoặc cây cối được xếp chồng lên nhau. Đá và cây được chiếu trên màn hình TV, tạo thành cảnh tượng thực tế và thế giới ảo liên kết với nhau. Thông qua đó, ông đã đặt ra cho chúng ta câu hỏi “thực tại” là gì, và mở rộng nhận thức cũng như thị giác của mọi người. Điều đáng chú ý là ông đã kết hợp nó với phương pháp xây dựng truyền thống của Hàn Quốc có tên gọi “xếp chồng”, hay còn được hiểu là phương pháp luận kiến trúc. Hiện hữu trong đó là một chiến lược mang lại sự mới mẻ và gợi mở thông qua xung đột giữa hai phương tiện mang tên nền văn minh và thiên nhiên. Góc nhìn này vẫn còn hữu hiệu trong nghệ thuật truyền thông ngày nay.
전문 기관의 등장 - Sự xuất hiện của các cơ quan chuyên môn
< 보편의 조적(組積) > . 진기종(Zin Ki-jong, 陳起鍾), 차동훈(Cha Dong-hoon, 車東訓), 강지영(Kang Ji-young, 姜志詠). 2023. 단채널 비디오. 6분 36초. Những tầng phổ quát. Zin Ki-jong, Cha Dong-hoon, Kang Ji-young. 2023. Video đơn kênh. Độ dài 6 phút 36 giây. ⓒ 한국국제교류재단 - Quỹ Giao lưu Quốc tế Hàn Quốc
지난 5월부터 10월까지 KF XR갤러리에서 열린 < 창백한 푸른 점 (Pale Blue Dot) > 의 전시작 중 하나. 가상의 최첨단 3D 프린터와 전통 도자기를 매개로 생물다양성과 지속가능성을 고찰한 작품이다. XR갤러리 개관을 기념해 열린 이 전시는 환경을 주제로 삼아 VR, AR, 인터랙티브 아트 등 다양한 콘텐츠를 선보였다.
Một trong những tác phẩm thuộc triển lãm “Pale Blue Dot” được tổ chức tại Phòng Trưng bày KF XR từ tháng 5 đến tháng 10 năm ngoái. Đây là tác phẩm khảo sát tính đa dạng sinh học và tính bền vững thông qua phương tiện máy in 3D ảo tiên tiến nhất và đồ gốm truyền thống. Triển lãm này được tổ chức để kỷ niệm ngày khai trương Phòng triển lãm KF XR, trưng bày nhiều nội dung khác nhau như VR, AR và nghệ thuật tương tác với chủ đề môi trường.
< 아르고스(Argos) > . 김윤철(Yunchul Kim, 金允哲). 2018. 가이거 뮐러 튜브(Geiger Müller tube), 유리, 알루미늄, 마이크로 컨트롤러. 48 × 40 × 40 ㎝. Argos. Kim Yunchul. 2018. Ống Geiger Müller, thủy tinh, nhôm, vi điều khiển. 48 × 40 × 40cm. 아트센터 나비 제공, 사진 서울특별시, (사)서울특별시미술관협의회 - Cung cấp bởi Trung tâm Nghệ thuật Nabi; Ảnh của Hiệp hội Bảo tàng Nghệ thuật Thành phố Seoul
올해 9월, 아트센터 나비가 미디어 아트의 켈렉팅을 목적으로 개최한< 일시적인 것의 방 – 컬렉팅 미디어 아트(Cabinet of the Ephemeral – Collecting Media Art) > 전시작 중 하나. 이 작품은 41개의 채널로 구성된 뮤온 입자 검출기이며, 우주에서 방출된 뮤온 입자를 검출할 때마다 플래시를 터트리며 반응한다. 김윤철은 유체역학과 메타 물질의 예술적 잠재성을 탐구하는 작가이다.
Một trong những tác phẩm tại triển lãm “Cabinet of the Ephemeral - Collecting Media Art” do Trung tâm Nghệ thuật Nabi tổ chức vào tháng 9 năm 2023 với mục đích tập hợp những tác phẩm nghệ thuật truyền thông. Công trình này là một cỗ máy dò hạt phân tử muon gồm 41 kênh, thể hiện phản ứng bằng cách nhấp nháy đèn flash bất cứ khi nào phát hiện hạt muon phóng ra trong vũ trụ. Kim Yuncheol là một nghệ sĩ chuyên khai phá tiềm năng nghệ thuật của cơ học chất lưu và siêu vật liệu.
2000년은 한국 미디어 아트의 역사에서 매우 중요한 분기점이다. 서울시립미술관의 서울미디어시티비엔날레(Seoul Mediacity Biennale), SK 워커힐 미술관을 재개관한 아트센터 나비, 그리고 서울 광화문 흥국생명 빌딩에 위치했던 일주(一洲)아트하우스(Ilju Art House)가 등장한 해이기 때문이다.
Năm 2000 là một bước ngoặt vô cùng quan trọng trong lịch sử nghệ thuật truyền thông Hàn Quốc. Bởi lẽ đây là năm có sự góp mặt của Seoul Mediacity Biennale tại Bảo tàng Nghệ thuật Seoul, Trung tâm Nghệ thuật Nabi - nơi đã mở cửa lại Bảo tàng Nghệ thuật SK Walkerhill, và Rạp phim Nghệ thuật Ilju nằm trong tòa nhà Bảo hiểm Nhân thọ Heungkuk ở Gwanghwamun, Seoul.
‘미디어_시티 서울’이라는 명칭을 달고 출발한 서울미디어시티비엔날레는 올해로 어느덧 12회를 맞았다. 미디어 환경의 변화 속에서 미술의 동시대성과 실험성에 주목하며 오늘까지 이어진 공공 행사이다. 개최 당시에는 한국의 정보통신기술과 빠른 기술 발전을 널리 알리기 위한 정책적 목적으로 인해 다소 부침이 있었지만, 현대 미술의 한 영역인 미디어 아트의 의의와 흐름을 일반에 인식시키는 데 일조했다.
Seoul Mediacity Biennale, khởi đầu với tên gọi Media_City Seoul, mới đó mà đã tới triển lãm lần thứ 12 vào năm nay. Đây là một sự kiện cộng đồng tập trung vào tính đương đại cũng như tính thực nghiệm của nghệ thuật trong những thay đổi về môi trường truyền thông và vẫn được duy trì cho đến tận ngày nay. Mặc dù có một số thăng trầm do mục đích mang tính chính sách nhằm phổ biến rộng rãi sự phát triển kỹ thuật nhanh chóng và công nghệ thông tin truyền thông của Hàn Quốc vào thời điểm tổ chức sự kiện, thế nhưng nó đã góp phần nâng cao nhận thức trong công chúng về ý nghĩa và dòng chảy của một lĩnh vực nghệ thuật hiện đại như nghệ thuật truyền thông.
같은 해 출범한 아트센터 나비는 전통적 미술 장르를 다루던 기존 워커힐 미술관을 미디어 아트 전문 기관으로 재개관한 곳이다. 최신 기술을 비판적 시선으로 바라보며 창작자를 지원한다. 미디어 아트가 생소하던 21세기 초, 새로움을 추구하던 선구자들이 모여 서로의 존재를 인식하고 힘을 얻으며 다양한 활동을 전개하는 네트워크의 장으로서 중요한 입지를 가진다. 특히 2000년대 초반 이곳의 지원으로 조성된 미디어 아트 커뮤니티 INP(Interactivity & Practice)는 현재 활발하게 활동 중인 중견 작가들 상당수가 거쳐갔을 정도다. 오늘날 미디어 아트가 가지는 다양성의 토대를 다진 중요한 토양이라 할 수 있다.
Với tư cách là một cơ quan chuyên môn về nghệ thuật truyền thông, Trung tâm Nghệ thuật Nabi khởi động cùng năm là nơi đã cho mở lại Bảo tàng Nghệ thuật Walkerhill - địa điểm vốn có đã từng nhào nặn qua các thể loại nghệ thuật truyền thống. Trung tâm hỗ trợ người sáng tạo bằng cách xem xét các công nghệ tân tiến nhất dưới góc nhìn phản biện. Vào đầu thế kỷ XXI khi nghệ thuật truyền thông vẫn còn xa lạ, trung tâm đã giữ một vị trí quan trọng như một mạng lưới nơi những người tiên phong theo đuổi sự mới mẻ cùng tụ họp lại, nhận biết sự tồn tại của nhau, được tiếp thêm sức mạnh và triển khai các hoạt động đa dạng. Đặc biệt, cộng đồng nghệ thuật truyền thông INP (Interactivity & Practice) được thành lập dưới sự hỗ trợ của trung tâm này vào đầu những năm 2000, đang ở giai đoạn có khá nhiều nghệ sĩ trụ cột hoạt động rất sôi nổi hiện nay đến gia nhập. Có thể nói đây là cơ sở quan trọng đặt nền móng cho tính đa dạng của nghệ thuật truyền thông ngày nay.
역시 같은 해 개관한 일주아트하우스는 아트센터 나비와 유사하게 그 당시 토대와 이해가 부족했던 미디어 아트 영역에 자원과 네트워크를 제공한 기관이었다. 디지털 문화에 대한 해석을 보여 주는 미디어 갤러리, 미디어 아트 관련 영상 자료와 간행물을 수집하여 열람할 수 있도록 조성한 아카이브, 그리고 개인이 소유하기 어려웠던 미디어 장비에 대한 지원과 해당 기술에 대한 교육 프로그램을 운영하는 스튜디오로 구성되어 있었다. 이곳은 2006년 폐관하기 전까지 미디어 아트의 공공적 가능성을 탐색하는 데 무게중심을 두었으며, 창작자들에게 실질적인 지원을 진행했다. 이곳에서 운영했던 신진 작가 발굴 및 지원 프로그램 ‘미디어 레이더스(Media Raiders)’는 역량 있는 작가들에게 날개를 달아주었다.
Rạp phim Nghệ thuật Ilju cũng được mở cửa trong cùng năm, là một tổ chức tương tự như Trung tâm Nghệ thuật Nabi, cung cấp nguồn lực và mạng lưới cho lĩnh vực nghệ thuật truyền thông vốn còn thiếu nền tảng và hiểu biết vào thời điểm đó. Nó bao gồm một thư viện truyền thông trưng bày các phân tích về văn hóa kỹ thuật số, một kho lưu trữ được tạo ra để thu thập và cho phép tham khảo các tài liệu video cũng như ấn phẩm liên quan đến nghệ thuật truyền thông và một studio hỗ trợ các thiết bị truyền thông mà các cá nhân khó sở hữu, đồng thời vận hành các chương trình đào tạo về công nghệ tương ứng. Cho đến trước khi đóng cửa vào năm 2006, nơi này đã tập trung dồn lực vào việc khám phá tiềm năng cộng đồng của nghệ thuật truyền thông và tiến hành hỗ trợ thực tế cho các nhà sáng tạo. Chương trình “Media Raiders” nhằm tìm kiếm và hỗ trợ các tác giả mới nổi hoạt động tại đây đã chắp cánh cho những người có năng lực.
다양한 지원 사업 - Các dự án hỗ trợ đa dạng
< 드로잉 수트 02 > . 이인강(Inkang Lee, 李寅康). 2022. 착용형 외골격 기술을 이용한 원격 다중 연동 드로잉 수트, 퍼포먼스, 3채널 영상. 15분.Drawing Suit 02. Lee Inkang. 2022. Bộ đồ vẽ truyền động đa phương từ xa sử dụng công nghệ khung xương ngoài dạng đeo, trình diễn, video ba kênh. 15 phút. ⓒ 서울문화재단 - Quỹ Văn hóa Seoul
아마추어 권투 선수이기도 했던 이인강은 자신이 겪었던 부상(負傷) 경험에서 착안해 기계를 결합해 신체를 확장하는 실험을 지속하고 있다. 사진은 서울문화재단이 첨단 기술을 기반으로 새로운 예술 창작의 현주소를 제시하는 페스티벌 ‘언폴드엑스 2022(Unfold X 2022)’의 전시작. 동작 데이터를 코드화하여 아티스트와 참여자의 협업으로 새로운 드로잉을 만들어 내는 작품이다.
Lee In-kang, cũng là một võ sĩ quyền anh nghiệp dư, đang không ngừng thử nghiệm để mở rộng tiềm năng cơ thể con người bằng cách kết hợp với các máy móc dựa trên trải nghiệm bị chấn thương mà chính anh đã từng trải qua. Bức ảnh là một tác phẩm triển lãm từ lễ hội “Unfold X 2022” do Quỹ Văn hóa Seoul tổ chức, cho thấy thực trạng sáng tạo nghệ thuật mới dựa trên công nghệ tiên tiến. Đây là tác phẩm mã hóa dữ liệu các chuyển động để tạo ra một bản vẽ mới thông qua sự phối hợp giữa nghệ sĩ và người tham gia.
아시아 문화 교류와 연계를 취지로 2015년 전라남도 광주에 개관한 국립아시아문화전당은 문화창조원 창∙제작 센터라는 융복합 창작 기관을 운영 중이다. 이곳은 첨단 기술, 문화적 다양성, 아시아 전통을 창의적으로 연계 및 표현하는 문화예술 콘텐츠를 연구, 제작, 전시, 유통한다. 예술가와 디자이너, 엔지니어, 그리고 연구자들이 각자의 아이디어를 발전시킬 수 있는 플랫폼으로 작동한다.
Trung tâm Văn hóa Châu Á Quốc gia được khai trương tại Gwangju, Jeollanam-do vào năm 2015 với mục đích giao lưu và kết nối văn hóa Châu Á, hiện đang vận hành một cơ quan sáng tạo phức hợp có tên là Trung tâm Sáng tạo - sản xuất (Asia Culture Research Center) thuộc Viện Sáng tạo Văn hóa. Nơi đây nghiên cứu, sản xuất, trưng bày và phân phối các nội dung văn hóa nghệ thuật được thể hiện và liên kết một cách sáng tạo các công nghệ tiên tiến, tính đa dạng văn hóa và truyền thống Á châu. Nó còn hoạt động như một nền tảng để các nhà nghệ thuật, nhà thiết kế, kỹ sư và nhà nghiên cứu có thể phát triển ý tưởng của họ.
한편 ‘다빈치 아이디어 공모’는 서울문화재단이 운영하는 예술 창작 공간 중 하나인 금천예술공장에서 2010년 시작되었다. 기술 기반 창작 아이디어 지원 사업으로, 다른 기관의 지원 사업들과 달리 산업화가 가능한 기술 아이디어를 대상으로 공모했다는 점이 독특하다. 2014년부터는 미디어 아트 페스티벌을 표방하며 해외 작가 초청을 비롯해 강연, 개막 행사, 워크숍 등 프로그램을 다채롭게 구성했다. 현재는 첨단 기술에 기반한 새로운 예술 창작의 현주소를 제시하기 위해 금천예술공장에 한정하지 않고 서울문화재단이 주축이 되어 ‘언폴드 엑스(Unfold X)’로 개편 운영하고 있으며, 융합 예술 플랫폼으로서 기능하고 있다.
Mặt khác, “Cuộc thi ý tưởng Da Vinci” đã được khởi động vào năm 2010 tại Xưởng nghệ thuật Geumcheon (Seoul Art Space Geumcheon), một trong những không gian sáng tạo nghệ thuật do Quỹ Văn hóa Seoul điều hành. Đây là dự án hỗ trợ ý tưởng sáng tạo dựa trên công nghệ, và không giống như những dự án hỗ trợ của các tổ chức khác, điểm độc đáo của nó là tuyển chọn các ý tưởng công nghệ có khả năng công nghiệp hóa. Kể từ năm 2014, nơi đây đã chủ trương ủng hộ các lễ hội nghệ thuật truyền thông và tổ chức nhiều chương trình đa dạng, bao gồm các bài giảng, sự kiện khai mạc, workshop cũng như mời các nghệ sĩ nước ngoài. Hiện tại, dự án không chỉ giới hạn ở Xưởng nghệ thuật Geumcheon mà còn có chức năng như một nền tảng nghệ thuật tổng hợp khi Quỹ Văn hóa Seoul trở thành nòng cốt, vận hành đổi mới lại thành dự án “Unfold X” để cho thấy thực trạng về công việc sáng tạo nghệ thuật mới dựa trên công nghệ tiên tiến.
이 외에도 백남준아트센터, 현대자동차의 제로원데이, 파라다이스문화재단의 파라다이스 아트랩 등이 국내 미디어 아트 현장을 한층 풍부하게 만드는 데 일조하는 중이다.
Ngoài ra, Trung tâm nghệ thuật Paik Nam June, Zer01ne Day của Doanh nghiệp xe hơi Hyundai và Phòng thí nghiệm nghệ thuật Paradise (Paradise Art Lab) của Quỹ văn hóa Paradise cũng đang góp phần làm phong phú thêm nền nghệ thuật truyền thông trong nước.
미디어 아트의 규모가 급격하게 커진 지금, 일시적 유행으로 지나가거나 키치한 창작물이 양산되는 결과를 불러올 수도 있다는 우려가 일각에 존재한다. 그러나 오늘날 우리의 일상에 큰 영향력을 발휘하는 기술에 대해서 동시대적 의미와 가능성, 그리고 위험성 같은 본질적 문제를 탐색하는 일은 중요하다. 미디어 아트는 그러한 탐색 과정과 결과를 가시화하는 예술 활동으로서 여전히 의미 있다. 미디어 아트는 예술의 최전선이었고, 여전히 그러하다. 그리고 그것이 긴밀히 기능하고 있는 곳이 바로 한국일 것이다.
Giờ đây sự tăng trưởng nhanh chóng của thị trường nghệ thuật truyền thông đã làm dấy lên mối lo ngại rằng các tác phẩm kitsch hoặc chỉ nổi tiếng nhất thời được sản xuất hàng loạt. Nhưng điều quan trọng là tìm ra các vấn đề về bản chất như ý nghĩa đương đại, khả năng và rủi ro liên quan đến các công nghệ có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống thường nhật của chúng ta ngày nay. Nghệ thuật truyền thông vẫn có ý nghĩa như một hoạt động nghệ thuật trực quan hóa quá trình và kết quả khám phá đó. Nghệ thuật truyền thông đã và vẫn đang là tiền tuyến trong nghệ thuật. Và nơi mà nó đang thực hiện chức năng một cách chặt chẽ chính là Hàn Quốc.
허대찬(Heo Dae-chan, 許旲燦) 미디어 문화예술 채널 앨리스온(Aliceon) 편집장
Heo Dae-chan - Tổng Biên tập, Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật Truyền thông Aliceon
Dịch. Trương Thị Thúy Quỳnh
0 Comment: